Rönesans yeniden doğuş anlamına gelir. Tarihte bunun karşılığı Avrupa’da öğrenmeye yönelik bir ilginin yeniden doğuşu, yaygınlaşması ve bununla beraber sanattaki gelişimi ifade eder. Rönesans'ta yeni fikirler ve bununla beraber doğrusal perspektif, kurşun kalemin icadı, yağlı boya kullanımı, balmumuyla bronz dökümün yer aldığı yeni teknolojiler gibi pek çok kazanım elde edildi. 15.yy sonu ve 16yy başı gibi zirve dönemlerini yaşayan Rönesans'ta yeniden klasik antikitedeki gerçekçiliğe ulaşmak hedeflendi. Genellikle dini konuları yansıtan resim sanatının yanında mitolojik öyküler ahlaki unsurları vurgulamak için resmedildi. Kişiyi yücelten portreler yapıldı. Ressamlar ve şairler hanedan üyeleriyle eşit konuma ulaştılar. Leonardo da Vinci, Fillippo Lippi, Michelangelo, Tiziano gibi önemli sanatçıların yer aldığı Rönesans, Erken Rönesans, Kuzey Rönesans'ı, Yüksek Rönesans ve Venedik Rönesans'ı gibi bölümlere ayrılıyor.
Erken Rönesans.
15.yy başında Floransa’da ortaya çıkan ve erken Rönesans dönemi, sanatçılarının Bizans sanatı unsurlarından kopmasıyla ortaya çıkan büyük ve entelektüel bir yaratım süreciydi. Erken Rönesans'ta felsefe ve sanata yönelik ilgi arttı ve artan ilgiyle eş zamanlı olarak ticaretin gelişmesi, yeni buluşlar ve kıtaların keşfi gibi yeni gelişmeler yaşandı. Okuryazarlığın gelişmesini sağladığı için matbaanın icadı önemli bir adımdır. Bu sayede yeni fikirler hızla yayılmaya başlamıştır. Güçlü ailelerin desteği ile sanat hamiliği ve yeni fikirler desteklenmiş ve ana amaç haline gelmiştir. Bu dönemde antikiteye olan ilgi yeniden canlandı. Eski yunanca ve Latince metinlerin incelenmesi hümanizm akımını ve akıl yürütme gibi olguları harekete geçirdi. Erken Rönesans'ta hümanistler sanatçıların yaklaşımını etkileyen bireysel düşüncenin önemini vurguladı.
Kuzey Rönesans'ı.
Öncellikle Kuzey Rönesans'ından bahsetmeye farkını açıklayarak başlamalıyız. İtalya’da başlayan Rönesans yaşandığı sırada İtalya dışında ülkelerden gelişen akıma “Kuzey Rönesans'ı” denmiştir. 15.yy'dan itibaren Avrupa’da Alper'in kuzeyinde hayat bulan akımın farklılıklarından bahsedecek olursak bence en önemlisi kuzeyli sanatçıların İtalyan sanatçılar kadar antikiteye ilgi duymamasıydı. Ayrıca Rönesans İtalya’da mimaride gelişmelere sebep olurken, Kuzey Rönesans'ında mimari ögeler gotik sanatından ilerlemiştir. İtalya’da güçlü aileler sanatı sahiplenirken Kuzey Rönesans'ında tek bir aile etkilidir. Aynı şekilde Kuzey Rönesans'ında İtalya’daki gibi hümanizm etkisi yerine dini süjeler ön plandaydı çünkü Roma’nın dini süjelerden uzaklaştığı kanısı yaygındı. Kuzeyli sanatçılar kendileri geliştirdikleri yağlı boya ile insanları etkiledikleri natüralist ve koyu renklere ulaştılar.
Yüksek Rönesans (1498-1527).
Erken Rönesans döneminde okumanın yaygınlaşmasıyla öğrenme bilgi edinme kavramı ön plana çıktı. Bunun sonucunda sanat toplumda önemli bir konuma ulaştı. Bu dönem Yüksek Rönesans olarak adlandırılan dönemdir. Yüksek Rönesans dönemini başlatan Leonardo da Vinci’nin Son Akşam Yemeği Resmi olmuştur. Bu tablodaki başarı sanatçıların dahi olarak toplumda Kabul görmesine sebep olmuştur. Bu dönemde antikitedeki gerçekçiliğe erişildiği hatta üzerine çıkıldığı kabul gören bir düşünceydi. Sanatçılar doğrusal perspektif ve atmosferik perspektifin gelişmiş tekniklerinden yararlanıyor, rakursiyi, renk tonları arasındaki geçişi, o zamanlarda yeni yeni ortaya çıkan parlak ve değişen renkleri ya da renk vuruşlarını kullanıyorlardı. Bu dönemin sanatçıları kapsamlı bir anatomik bilgiye sahipti. Hayranlık uyandıran bir yaratıcılık ve bunun yanında malzeme kullanımında müthiş bir yetenek sergiliyorlardı.
Venedik Rönesans'ı.
Venedik 15.yy-16.yy arasında ticaret ve Akdeniz’deki kolonyal üstleri sayesinde kuvvetli bir şehirdi. Bu kuvvetli şehrin sanatçıları, Kuzey’in yeni yağlı boya tekniklerinden faydalanarak hayranlık uyandıran canlı renkleri ile ünlendiler. Venedik resmi parlak renkleri, dramatik perspektifi ve hareketli kompozisyonlarıyla özdeşleştir. Bu dönemde sanatçılar yağlı boyanın yanı sıra tuvale geçişte öncülük ettiler
Comments